Staw kąpielowy – od czego zacząć?

Naturalny, piękny, przyjazny naturze – to cechy stawu kąpielowego. Dobrze zaprojektowany, zbudowany i pielęgnowany będzie nie tylko ozdobą ogrodu, ale również doskonałym miejscem do wypoczynku nad wodą. Na co zwrócić uwagę, aby przy niedużym nakładzie pracy staw kąpielowy wyglądał estetycznie?

Naturalne stawy kąpielowe mogą wyglądać rozmaicie. Piaszczysty brzeg jak na plaży, kamieniste dno, a może bujna roślinność jak wokół jezior leśnych? Możliwości w zakresie aranżacji są olbrzymie, a ograniczeniem jest jedynie wyobraźnia i budżet. Walory estetyczne naturalnych stawów kąpielowych są niezaprzeczalne. Największym atutem jest jednak czysta woda otrzymywana bez użycia środków chemicznych. To oznacza, że metody filtracji wykorzystywane w naturalnych stawach kąpielowych są bezpieczne dla życia biologicznego. W praktyce taka woda nie powoduje alergii i uczuleń skórnych, jest więc wyjątkowo przyjazna dla osób korzystających z kąpieli. Aby osiągnąć wymaganą jakość wody metodami nie chemicznymi, trzeba zadbać o równowagę biologiczną w stawie. Wtedy zostaje uruchomiony proces samooczyszczania się wody, podobnie jak dzieje się to w naturalnych zbiornikach wodnych.

Dwie strefy stawu kąpielowego

Za jakość wody w stawie kąpielowym odpowiada strefa regeneracyjno-bagienna, w której znajdują się odpowiednie rodzaje minerałów, złoża filtracyjne i gatunki roślin hydrofitowyh, tworzące filtr biologiczny. Dlatego każdy naturalny staw kąpielowy powinien składać się z dwóch części: rekreacyjno-kąpielowej i właśnie regeneracyjno-bagiennej. W zależności od wielkości każdej z tych stref i zastosowanych metod filtracji, określa się typ stawu kąpielowego:

typ I – staw ekstensywny (najprostszy) z rozbudowaną strefą regeneracyjno-bagienną i kąpieliskiem zajmującym zaledwie 30% całej powierzchni stawu, o powierzchni minimum 120 m²,
typ II – staw ekstensywny z wymuszonym przepływem wody dzięki zastosowaniu pomp, kaskad lub fontann, o powierzchni minimum 120 m²,
typ III – staw intensywny wyposażony w filtr bagienno-roślinny, posiadający zaawansowaną technologię oczyszczania wody, co pozwala zmniejszyć całą powierzchnię stawu nawet o 25% przy zachowaniu większej części kąpielowej,
typ IV i V to stawy kąpielowe (baseny ekologiczne) z najwyższej półki, w których strefa regeneracyjna może zajmować zaledwie ¼ całej powierzchni zbiornika, o powierzchni od 50 m².

Dla tych, którzy wolą kąpieliska bez żab i roślin, dobrym wyborem będzie właśnie basen ekologiczny. Taki typ stawu kąpielowego może być całkowicie pozbawiony fauny i flory, znajdować się w pomieszczeniach i mieć podgrzewaną wodę. W basenach ekologicznych woda również uzdatniana jest w sposób nie chemiczny, ale przy pomocy zaawansowanych technologicznie urządzeń (filtry bębnowe lub modułowe).

Naturalne metody oczyszczania wody

Kluczowy wpływ na walory wizualne i użytkowe stawu kąpielowego ma jakość wody. Czysta woda pozbawiona nieestetycznych glonów to podstawa. Środki chemiczne w przypadku naturalnych stawów kąpielowych odpadają. Skupimy się zatem na naturalnych metodach uzdatniania wody, które można pogrupować na:

fizyczne (sedymentacja, ruch wody – cyrkulacja, filtracja mechaniczna),
biologiczno-chemiczne (sorpcja fosforu, biomanipulacja, filtracja in situ, utlenianie, redukcja, koagulacja).

Najlepsze rezultaty można uzyskać, łącząc kilka metod ze sobą. Na czym to polega? Oczyszczanie wody na zasadzie jej cyrkulacji ma miejsce w najprostszym rodzaju stawu kąpielowego – typ I. Przepływ wody pomiędzy częścią kąpielową a regeneracyjno-bagienną następuje na skutek działania wiatru oraz różnicy temperatur, która wynika z różnych głębokości obu stref. W bardziej zaawansowanych technologicznie stawach kąpielowych cyrkulacja jest wymuszana przez pompy. W takim przypadku zanieczyszczona woda pobierana jest z dna (poprzez odpływ denny) i z powierzchni stawu (skimmerami) po czym trafia do filtra mechaniczno-biologicznego. Tu następuje sedymentacja, czyli opadanie zawiesiny ciał stałych. Usuwane są one na zewnątrz stawu przez odpływ do infiltracji, pompę lub inne rozwiązania. Woda wolna od zawiesiny ciał stałych przepływa dalej do filtra mechanicznego, w którym jest gruntownie oczyszczana i na koniec trafia do filtra bagiennego w strefie regeneracyjnej, gdzie następuje ostatni etap jej uzdatniania. Należy podkreślić, że filtr podczas pracy nie może zakłócać biologicznego procesu oczyszczania wody, kluczowego dla stawów kąpielowych typu I, II i III. Warto zatem wybierać filtry dedykowane do stawów kąpielowych (filtr HydroGravity). Takie nie zabijają zooplanktonu, który pełni dużą rolę w naturalnym oczyszczaniu wody.

System filtracyjny HydroGravity

Ważnym elementem w procesie utrzymania czystej wody bez chemii są też preparaty ekologiczne, które doskonale wspierają naturalne procesy oczyszczania. Stosując np. preparat biologiczny AlgoSplit do redukcji glonów nitkowatych. W wyniku działania preparatu martwe glony wypływają na lustro wody zbiornika, z którego łatwo można je usunąć mechanicznie. Warto również postawić na preparaty trwale wiążące fosforany (sorpcja fosforu) – główny składnik pokarmowy glonów. Do takich należy np. środek PhosSorb. Jedno jest pewne – naturalne metody oczyszczania wody są równie skuteczne, co chemiczne i co ważne – nie wpływają negatywnie na życie biologiczne w stawie.

Filtr biologiczny – bakterie, minerały i rośliny

W odpowiednio wykonanym stawie kąpielowym proces oczyszczania wody przebiega samoistnie i nie wymaga znaczącej ingerencji człowieka. Trzeba jednak zadbać o strefę regeneracyjno-bagienną, szczególnie w stawach typu I, II i III. Znajduje się w niej wiele elementów, które składają się na filtr biologiczny:

filtry bagienne wraz z roślinami repozycyjnymi pochłaniającymi z wody m.in. azotany, amony, fosforany i związki metali ciężkich,
pożyteczne szczepy bakterii, które pełnią dużą rolę w procesie oczyszczania wody (dostępne np. w preparatach EcoGerm Lakes i Ponds, starterach bakteryjnych EcoGerm Starter); to właśnie one przeobrażają m.in. amoniak, czyli produkt rozkładu martwych tkanek w azotany,
mineralne adsorbenty fosforanów i metali ciężkich (np. BioChalix, PhosSorb, PhosBinder),
naturalne złoża mineralne i filtracyjne, które zapewniają hydraulikę przepływu wody i chronią bytujące na ich powierzchni pożyteczne mikroorganizmy (np. BioPorif, BioZeolit, BioKalonit).

W bardziej zaawansowanych technologicznie stawach typu IV i V (basenach ekologicznych) oczyszczanie wody wspomagane jest filtrami biologiczno-mechanicznymi i bioreaktorami (HydroGravity, Oase Living Water, Teco). Duże znaczenie w procesie uzdatniania wody mają również dodatkowe urządzenia, jak: spusty denne, skimmery, dozowniki dwutlenku węgla czy pompy dozujące.

Strefa regeneracyjna powinna funkcjonować jak zrównoważony system biologiczny. Jeżeli ten cel zostanie osiągnięty, a sam staw kąpielowy – odpowiednio wykonany, utrzymanie czystej wody przez cały sezon nie powinno być problemem.

Trzeba pamiętać
Jakość wody w stawie kąpielowym zależy m.in. od parametrów wody, którą zostanie napełniony staw, usytuowania zbiornika wodnego, oddziaływania czynników zewnętrznych oraz materiałów użytych do jego budowy. Ponadto wybór gatunków roślin, substratów mineralnych i złóż filtracyjnych zależy od wyników badania wody, którą zostanie napełniony staw kąpielowy. Dlatego taką wodę najpierw trzeba zbadać i określić jej najważniejsze parametry: temperatura, mętność, nasycenie i zawartość tlenu, przewodowość, odczyn pH, potencjał redox, wykładnik wodorowy, wapń, twardość całkowita, twardość węglanowa, zasadowość, dwutlenek węgla, związki amonowe, azotany, azotyny, żelazo, fosfor rozpuszczony, fosfor całkowity, chlorki, potas, siarczany, jon amonowy, chlor całkowity, krzemionka, miedź, mangan, magnez, kwasowość oraz określenie potencjalnej produkcji pierwotnej, potencjalnej koncentracji glonów i proporcji formuły Redfielda (stosunek C:N:P).

Dobry projekt stawu kąpielowego

Już na etapie projektu można uniknąć wielu późniejszych problemów, jak zmętnienie lub zielenienie wody czy wzrost glonów nitkowatych. Warunek jest jeden – projekt musi zostać przygotowany właściwie. Jak to rozpoznać? Zadanie nie jest łatwe, bowiem projektowanie stawów kąpielowych i basenów ekologicznych wymaga specjalistycznej wiedzy. Istnieje kilka podstawowych elementów, które powinien zawierać każdy projekt stawu kąpielowego. Są to:

badanie wody, którą będzie napełniany staw i analiza wyników – pozwoli określić, jaki typ stawu można wybudować w danych warunkach, jaki rodzaj filtracji wybrać oraz jakie zastosować złoża filtracyjne (neutralizacja fosforu, wzbogacanie wody w mikro- i makroelementy, regulacja parametrów wody, m.in. twardości węglanowej i pH);
bilans możliwych wprowadzanych do wody biogenów (ze szczególnym uwzględnieniem fosforanów) – pozwoli utrzymać parametry wody na odpowiednim poziomie. Bilans z jednej strony powinien uwzględniać wszystkie drogi wprowadzania do wody fosforu (np. opady deszczu, liście, pył, materiały użyte do budowy stawu), z drugiej – materiały pochłaniające fosfor (np. rośliny repozycyjne i podwodne, biofilm bakterii, złoża filtracyjne);
obliczenia hydrauliczne – pomocne są przy wyborze odpowiednich pomp obiegowych, frakcji złóż do urządzeń filtracyjnych i pozwolą zoptymalizować straty hydrauliczne w rurociągach. W skład obliczeń hydraulicznych wchodzą również straty (równanie Darcy’ego-Weisbacha) i obliczenia przepływu wody przez złoża filtracyjne;
optymalizacja zużycia energii – pozwoli przewidzieć koszty związane z pracą pomp obiegowych, które w sezonie działają nawet przez całą dobę; ten punkt powinien też uwzględniać analizę zużycia energii elektrycznej dla kąpielisk (według normy);
kompletny rzut stawu obejmujący system filtracyjny i technikę uzdatniania wody – pozwoli całościowo spojrzeć na staw kąpielowy; na rzucie zaznaczone są m.in. pomosty, strefa kąpielowa i regeneracyjna (z podziałem na rodzaje zastosowanych filtrów), spusty denne i skimmery, studzienki rozdzielczo-rewizyjne, komora techniczna, układ rurociągów, rury rozsączające i dysze napływowe;
przekroje stref stawu – wskazują, jak należy wykonać poszczególne elementy stawu i gdzie zainstalować skimmer; przekroje powinny zawierać rzędne;
wizualizacje, projekt 3D – opcjonalnie.

Trzeba dodać, że zbiornik wodny większy niż 50 mkw. wymaga pozwolenia na budowę, co wiąże się z przygotowaniem dodatkowych dokumentów oraz informacji. Bez nich architekt krajobrazu nie będzie mógł rozpocząć prac projektowych. Są to m.in.

mapa do celów projektowych,
dokumentacja fotograficzna terenu,
geologiczne badanie gruntu.

Budowa stawu kąpielowego

Wykonanie naturalnego stawu kąpielowego wymaga fachowej wiedzy i obejmuje kilka etapów. Na początku trzeba ustalić, jaki typ stawu kąpielowego będzie dobrze funkcjonować w danych warunkach oraz jakie parametry ma woda, którą będzie napełniany staw. Dopiero po uzyskaniu odpowiedzi na te pytania, będzie można dobrać:

odpowiednie gatunki roślin,
skład filtra biologicznego w strefie regeneracyjno-bagiennej,
najlepszy system filtracyjny.

Budowa stawu kąpielowego przebiega w kilku zasadniczych krokach:

wytyczenie miejsca,
prace ciężkie polegające na wykopaniu niecki,
izolacja wykopu przy pomocy geomembrany EPDM oraz geowłókniny,
wykonanie fundamentów pod mury oporowe (opcjonalnie, w zależności od projektu),
budowa niecki kąpielowej,
montaż armatury,
wykończenie niecki,
wypełnienie stref złożami filtracyjnymi,
instalacja systemu filtracji,
instalacja oświetlenia,
nasadzenia roślin.

Kolejne etapy obejmują instalację komory filtracyjnej i ułożenie orurowania systemu filtracyjnego. W tym momencie można nieckę stawu kąpielowego do połowy wypełnić wodą, dzięki czemu szybciej zostaną uruchomione naturalne procesy jej samooczyszczania się.

Na koniec wypełniamy filtry glebowe i hydrobotaniczne odpowiednimi złożami minerałów i gatunkami roślin repozycyjnych, uzupełniamy wodę w stawie i sadzimy rośliny wodne oraz szuwarowe. Po zakończeniu budowy staw kąpielowy wchodzi w etap rozruchu filtracji biologicznej. Jeżeli wszystko zostało prawidłowo wykonane, równowaga biologiczna w stawie będzie tylko kwestią czasu.

Rośliny w stawie kąpielowym i Ellenberg

Rośliny nie tylko zdobią zbiornik wodny i cieszą oko. Ich znaczenie, szczególnie w stawach kąpielowych typu I, II i III, jest o wiele ważniejsze. Stanowią ważny element większej układanki – prawidłowo funkcjonującego systemu biologicznego. Strefa regeneracyjno-bagienna stawu kąpielowego działa jak gruntowo-roślinna oczyszczalnia ścieków. Ważną rolę odgrywają tutaj nie tylko złoża adsorbentów i mikroorganizmy, ale właśnie rośliny hydrofitowe. Pełnią one istotną funkcję w procesie oczyszczania wody. Z roślin hydrofitowych można całkowicie zrezygnować tylko w najbardziej zaawansowanych technologicznie ekobasenach.

Kluczowy jest dobór gatunków roślin do parametrów wody, w której mają bytować. Źle dobrane rośliny nie będą dobrze rosnąć i zaczną zamierać, a ich miejsce szybko zajmą glony. W wyborze właściwych gatunków roślin do rodzaju wody pomagają współczynniki Ellenberga: współczynnik P – wskazuje zawartość nutrientów (pierwiastków biogennych), współczynnik R – zależny od twardości węglanowej wody KH oraz pH. Wyniki parametrów są analizowane przez specjalne programy, które podpowiadają, jakie gatunki roślin warto posadzić w dany stawie kąpielowym.

Rodzaje roślin wodnych

Oprócz roślin odpowiadających za oczyszczanie wody i jej przejrzystość (rośliny hydrofitowo-filtracyjne) można jeszcze wyróżnić rośliny:

typowo ozdobne (kolekcjonerskie),
podwodne zakorzenione w dnie – oczyszczają i natleniają wodę oraz stanowią schronienie,
pływające w toni lub unoszące się na powierzchni – oczyszczają i natleniają wodę,
przybrzeżne – chronią brzegi stawu kąpielowego i nadają się do zasłaniania nienaturalnych elementów stawu,
bytujące w strefie suchej lub okresowo podmokłej – idealne do obsadzania okolic stawu.

Rośliny w płytkiej, dobrze naświetlonej wodzie stref filtracyjnych, będą konkurować z glonami o składniki pokarmowe. Dlatego oprócz roślin typowo hydrofitowych, jak: kosaćce, pałki wodne, sity, tatarak czy turzyce, warto posadzić również rośliny okrywowe: miętę wodną, niezapominajkę błotną, przetacznik czy tojeść rozesłaną. Takie gatunki dobrze rozrastają się w płytkiej wodzie i nie dopuszczają do pojawienia się glonów nitkowatych. Rośliny powinny być zakupione z ekologicznych upraw, hodowane w naturalnych mieszankach minerałów, lepiej przyjmują się po posadzeniu i minimalizują ryzyko zanieczyszczenia wody.

Pielęgnacja roślin wodnych

Aby rośliny wodne dobrze pełniły swoją rolę, należy stworzyć im odpowiednie warunki do wzrostu. Brak makroelementów (węgiel, azot) czy mikroelementów (żelazo, potas) mogą wpływać na słaby rozwój roślin podwodnych, a co za tym idzie – ryzyko inwazji glonów nitkowatych czy sinic. Współczynnik Redfielda pozwala określić stosunek węgla do azotu i fosforu w wodzie stawowej. Dzięki temu widać, który pierwiastek należy uzupełnić, stosując np. odpowiednie złoże mineralne. Wzrostowi roślin sprzyjają również specjalne pożywki makro- i mikroelementowe – w zależności od potrzeb oraz stosowanie dozownika CO².

Nie bez znaczenia jest pielęgnacja roślin zgodnie z porami roku. Martwe części roślin przybrzeżnych przycina się dopiero wiosną, ponieważ stanowią ochronę podczas zimy. Jesienią jedynie skraca się pędy, łodygi i liście do 1/4 ich wysokości. Dotyczy to m.in. takich gatunków, jak:

pałka,
trzcina,
tatarak,
jeżogłówka,
irys,
oczeret,
kaczeniec,
turzyca,
tojeść,
babka.

Wyjątek stanowią strzałki zimujące w formie cebulek. Jesienią wszystkich liści pozbawia się natomiast lilie wodne. Jesienią należy również odłowić rośliny pływające, tropikalne (pistia, hiacynt, azolla, Salvinia, Limnobium) i rodzime (rzęsa, żabiściek zostawiają formy przetrwalnikowe na dnie zbiornika). Osokę wystarczy jedynie przyciąć przed zimą. Rośliny typowo podwodne przezimują w stawie kąpielowym postaci kłączy, a ich liście i łodygi ulegną rozkładowi. Należą do nich m.in.

moczarka,
rogatek,
wywłócznik,
rdestnica.

Istotne jest też źródło pozyskania roślin. Te, uprawiane na żyznym podłożu będą wyglądać okazale, ale przeniesione na ubogie podłoże mineralne stawu kąpielowego, mogą obumierać. Zwiększają też ryzyko zanieczyszczenia wody i wprowadzenia uciążliwych glonów nitkowatych. Dlatego rośliny przeznaczone do stawu kąpielowego najlepiej pozyskiwać z pewnego źródła.

Glony w stawie kąpielowym – nie takie straszne

Glony w stawie kąpielowym są niemile widziane, ale stanowią ważny element ekosystemu wodnego. Zaopatrują wodę w tlen, stanowią pożywienie dla zooplanktonu, owadów i ryb, dają schronienie pożytecznym organizmom w stawie, biorą udział w prawidłowym obiegu węgla, fosforu i azotu. Jakkolwiek dziwnie to nie zabrzmi, glony mogą nawet… pomóc, szczególnie zaraz po zalaniu stawu wodą. Na początku zazwyczaj następuje rozwój glonów zawiesinowych (fitoplankton) w zależności od ilości fosforu znajdującego się w wodzie. Takie glony są potrzebne. Stanowią doskonałe pożywienie dla pożądanego w stawie kąpielowym zooplanktonu (rozwielitki, wrotki, itp.), który odgrywa dużą rolę w procesie samooczyszczania się wody. Dzięki glonom zawiesinowym populacja zooplanktonu może znacznie się powiększyć, co pozytywnie wpłynie na jakość wody.

Glony jednokomórkowe (fitoplankton tzw. zielona woda)

Na podstawie gatunków glonów w stawie, można też stwierdzić, czy procesy samoregulacyjne na poziomie biocenozy przebiegają właściwie. Przykładowo, pojawienie się glonu mużocja oznacza, że poziom biogenów w wodzie mocno wrośnie. Dzięki temu można już na początku szybko zareagować i wprowadzić preparaty, które neutralizują fosfor, co doprowadzi do zaniku glonów.

Glony nitkowate

Nadmiar glonów szkodzi – najlepiej zapobiegać

Równowadze biologicznej w stawie kąpielowym szkodzi nadmiar glonów oraz ich niepohamowany rozrost, dlatego glony należy utrzymywać pod kontrolą. Problem dotyczy również natury estetycznej. Kąpiel w zazielenionej wodzie z pewnością nie należy do najprzyjemniejszych rzeczy na świecie. Zbiorniki bez systemów i stref filtracyjnych mogą posiadać wodę o nieprzyjemny zapachu, co więcej jeżeli pojawi się sinica – kąpiel może być szkodliwa dla zdrowia. Dlatego tak ważny jest profesjonalny projekt. Staw pozostający w stanie równowagi biologicznej, odpowiednio pielęgnowany i obsadzony roślinami repozycyjnymi, będzie odporny na rozrost glonów. Związki biogenne (azot i fosfor), czyli podstawowy pokarm glonów, mogą jednak przedostawać się do zbiorników wodnych wraz z deszczem z nawożonych trawników czy pól. Stosując kilka zasad, można znacznie zminimalizować ryzyko nadmiernego wzrostu glonów:

obsadź staw kąpielowy roślinami, które częściowo zacienią taflę wody i utrudnią rozwój glonom,
w otoczeniu stawu nie stosuj nawozów,
podczas budowy zbiornika kąpielowego zadbaj o zaporę kapilarną lub strefę buforową, która zablokuje dopływ wody opadowej bogatej w biogeny,
zasadź w stawie różne gatunki roślin wodnych, które będą konkurować z glonami o substancje odżywcze.

Najważniejszym czynnikiem ograniczającym rozwój glonów jest jednak neutralizowanie ich pożywki, czyli obniżanie poziomu fosforanów w wodzie. W tej roli dobrze sprawdzą się odpowiednie złoża sorpcyjne (np. BioChalix, BioPorif), a także PhosSorb – preparat mineralny, który natychmiast redukuje poziom fosforanów, nie dopuszczając do zakwitów glonów.

A kiedy już dojdzie do namnożenia się glonów, możesz:

zwalczać glony preparatami ekologicznymi, które można stosować regularnie przez cały sezon (np. AlgoStopper),
usuwać glony fizycznie specjalnym odkurzaczem do stawów kąpielowych,
stosować szybko działające naturalne środki (np. AlgoLess, PondClarin czy AlgoSplit).

Nie używaj preparatów chemicznych, które mogą w tym przypadku tylko pogorszyć stan ekosystemu wodnego, nawet jeżeli skutecznie zlikwidują glony. W stawach kąpielowych nie stosuje się chloru, ozonu, promieniowania UV (lamp UV). Wielu problemom, w tym dotyczących glonów i zielonej wody, powinna zaradzić systematyczna pielęgnacja stawu kąpielowego.

Warto wiedzieć
Kluczem do utrzymania czystej wody i uniknięcia wzrostu glonów jest właściwa budowa stawu kąpielowego. Zbiorniki wodne tego typu muszą być odizolowane od otoczenia. Nieckę stawu wykłada się folią hydroizolacyjną (PCV) lub geomembraną EPDM, aby nie dopuścić do kontaktu wody stawowej z podłożem i wodami gruntowymi.

Pielęgnacja nowego stawu kąpielowego

Niezależnie od tego, jaki typ stawu kąpielowego został wybudowany i z jakim systemem filtracyjnym – trzeba o niego dbać. Na podstawowe zabiegi składają się:

okresowa kontrola urządzeń,
pielęgnacja roślin w strefie regeneracyjno-bagiennej,
regularne stosowanie środków ekologicznych.

Oczywiście innych zabiegów pielęgnacyjnych będzie wymagać staw kąpielowy zaraz po uruchomieniu, innych – funkcjonujący już kilka lat. Biocenoza w świeżym stawie kąpielowym jest jeszcze niestabilna, zatem częściej będzie dochodzić w nim do okresowych zmętnień wody oraz prób „przejęcia” zbiornika wodnego przez glony nitkowate. W początkowym okresie istnienia stawu kąpielowego pielęgnacja polega głównie na stworzeniu odpowiednich warunków do rozrostu i ukorzeniania się roślin podwodnych i szuwarowych. Pojawiające się glony nitkowate najlepiej usuwać z wody mechanicznie lub stosować odpowiednie preparaty naturalne. O czym warto pamiętać?

Jeżeli napełniasz staw kąpielowy wodą wodociągową, należy usunąć z niej chlor, chloroaminy i metale ciężkie (np. stosując preparat PondStarter),
Wprowadź do zbiornika pożyteczne mikroorganizmy, które wytworzą odpowiedni biofilm w strefie regeneracyjno-bagiennej (np. stosując preparaty bakteryjne z linii EcoGerm),
Kontroluj twardość wody (kH) i jej pH oraz na bieżąco koryguj złe parametry odpowiednimi środkami (PondStabil, pH Minus, BioAlnus).

Pielęgnacja istniejącego stawu kąpielowego

Staw kąpielowy już funkcjonujący wymaga standardowych zabiegów, adekwatnych do pory roku.

Wiosna
Staw kąpielowy trzeba oczyścić z osadów dennych, martwych części roślin i liści, a zagęszczone rośliny trzeba przerzedzić. Ważne jest zbadanie podstawowych parametrów wody i ustabilizowanie ich na wymaganym poziomie. Właściwe wyniki to: odczyn pH od 7,4 do 8,4, twardość węglanowa powyżej 5,5 stopni, ilość fosforanów poniżej 0,030 mg/l, ilość azotynów mniejsza niż 0,3 mg/l. Po zimie może okazać się konieczna częściowa podmiana wody, szczególnie w małych stawach kąpielowych. Dla pewności warto nowo dolaną wodę uzdatnić preparatem likwidującym chlor i inne szkodliwe związki (PondStarter) oraz ustabilizować jej parametry. To czas, kiedy warto zadbać o sorpcję fosforanów. Uruchamiamy pompy i system filtracyjny. Gdy woda osiągnie 10 stopni Celsjusza należy podać bakterie do systemu filtracyjnego i stref regeneracyjnych (np. EcoGerm Starter i Ponds).
Lato
Na bieżąco należy usuwać części martwe roślin lub zaatakowane przez choroby. W przypadku, gdy nie ma skimmera, z lustra wody należy zbierać wszelkie zanieczyszczenia, a ubytki wody na bieżąco uzupełniać. Wysokie temperatury i duże nasłonecznienie stwarzają warunki do rozwoju glonów nitkowatych. Trzeba je usuwać mechanicznie lub przy pomocy naturalnych preparatów, a następnie stosować środki pochłaniające uwolnione z martwych glonów fosforany (np. PhosSorb). Zapobiegawczo można aplikować przez całe lato ekstrakt ze słomy jęczmiennej (AlgoStooper). Warto też regularnie przeglądać system filtracyjny i w miarę potrzeb czyścić wkłady filtracyjne i skimmery. Nie można zapomnieć o badaniu najważniejszych parametrów wody, dzięki czemu szybko można zareagować i zapobiec ewentualnym problemom.
Jesień
Czas intensywniejszej pielęgnacji z uwagi na opadające liście i obumierające części roślin. Warto regularnie czyścić skimmery, usuwać muł i osad powstały na dnie zbiornika oraz przycinać i usuwać suche liście i kwiatostany roślin wodnych. Jeżeli do stawu nawiewane są nadmiernie liście z ogrodu, lustro wody możemy osłonić siatką zabezpieczającą przed liśćmi (cieniówką). Nie można zapomnieć o jesiennym badaniu parametrów wody i w razie konieczności zastosowaniu środków stabilizujących. W celu przyspieszenia procesu rozkładu zanieczyszczeń można podać jesienno-zimowe bakterie filtracyjne (np. EcoGerm Winter), aby glony nitkowate nie rosły pod lodem redukujemy poziom fosforu w wodzie (np. PhosSorb). Pompy obiegowe i filtry warto poddać serwisowi (oczyścić wirniki pomp i maty filtracyjne). System filtracyjny oraz pompy wyłączamy przed przymrozkami.

Dopracowany projekt, dobre wykonanie stawu kąpielowego i systematyczne zabiegi pielęgnacyjne z użyciem środków ekologicznych to ABC prawidłowego funkcjonowania stawu kąpielowego. Taki staw z każdym rokiem będzie piękniejszy, zdobiąc ogród i dając wiele przyjemności swoim użytkownikom.
Przeczytaj także: https://prawanatury.com/artykul/staw-kapielowy-na-co-zwrocic-uwage-przy-wyborze-wykonawcy/

Autor: Roman Bloch

< Powrót